Αγία Σοφία

Η Αγία Σοφία χτίστηκε το 325 από τον Κωνσταντίνο, ήταν πρώτη Βασιλική που καταστράφηκε από πυρκαγιά το 404. Στα 415 ο Θεοδόσιος ΙΙ ξανακατασκεύασε τον ναό αλλά κάηκε εντελώς κατά την στάση του " Νίκα" στα 532. Σαράντα μέρες αργότερα ο Ιουστινιανός ο Α άρχισε την ανέγερση του ναού. Οι φημισμένοι αρχιτέκτονες Ανθέμιιος από τις Τράλλεις και Ισίδωρος από την Μίλητο ανέλαβαν την κατασκευή. Η βασιλική με τρούλλο τελείωσε μετά από πέντε χρόνια και τυπκά εγαινιάσθηκε από τον Ιουστινιανό στις 26 Δεκεμβρίου του 537. Καθώς έμπαινε στον ναό γεμάτος χαρά ευχαρίστησε τον Θεό και αναφώνησε "Νενίκηκά σε Σολομών". Μετά από 20 χρόνια στα 557, ο τρούλλος έπεσε. Ο Ιουστινιανός ο Α που ζούσε ακόμα ανέθεσε στον ανηψιό του Ισίδωρο να αναστηλώσει τον ναό. Όταν τελείωσαν οι εργασίες ο τρούλλος ήταν μικρότερος και ψηλότερος από πριν , για να ελαττωθεί η ώθηση προς τα έξω. Στις 24 Δεκεμβρίου του 563 ο Ιουστινιανός γέρος πια, εγκαινίασε ξανά τον ναό. Τα επόμενα χρόνια ο ναός αναστηλώθηκε πολλές φορές. Στα 1317 ο αυτοκράτορας Ανδρόνικος Παλαιολόγος ενίσχυσε τους τοίχους.

Η Αγιά Σοφία είναι Βασιλική με τρούλλο και αποτελείται από τα εξής μέρη: α)Πρόναος με εξωνάρθηκα και νάρθηκα β) Κυρίως ναός με τρία κλίτη και εξώστη γ) Κήπος που περιβάλλει το κτηριο.

Από το δυτικό άκρο μπαίνουμε στον εξωνάρθηκα μέσα από την αρχαία είσοδο. Πέντε μπρούτζινες πύλες συνδέουν τον εξωνάρθηκα με τον νάρθηκα. Οι πύλες είναι διακοσμημένες με σταυρωτά μοτίβα.

Ο Νάρθηκας έχει 60 μέτρα μήκος και 2 μέτρα φάρδος. Η οροφή καλύπτεται με χρυσά ψηφιδωτά και μαρμάρινα πλαίσια καλύπτουν τους τοίχους του. Στα δεξιά του νάρθηκα βρίσκεται η κύρια είσοδος. Πάνω από την πύλη βλέπουμε ένα όμορφο ψηφιδωτό που παριστάνει την μητέρα του Θεού σε θρόνο, κρατώντας το θείο βρέφος στην αγκαλιά της καθώς δέχεται σε ακρόαση δύο αυτοκράτορες.

Στα αριστερά της ο Κωνσταντίνος ο Μέγας Αυτοκράτωρ ανάμεσα στους Αγίους προσφέρει ένα μοντέλο της πόλης της Κωνσταντινουπόλεως. Ενώ ο Ιουστινιανός ο επιφανής αυτοκράτορας στα αριστερά της προσφέρει ένα μοντέλο της Αγίας Σοφίας. Η πύλη εξόδου χρονολογημένη τον δεύτερο αιώνα μεταφέρθηκε από έναν ναό της Τάρσου όπου γεννήθηκε ο Απόστολος Παύλος.